دوران گاز روسیه در اروپا به پایان رسید

به گزارش ایسنا، تعطیلی قدیمی‌ترین مسیر گاز روسیه به اروپا، به یک دهه روابط پرتنش که جرقه آن با الحاق کریمه به روسیه در سال ۲۰۱۴ زده شد، پایان می‌دهد.

اتحادیه اروپا، تلاش‌های خود برای کاهش وابستگی به انرژی روسیه را پس از آغاز عملیات نظامی مسکو در اوکراین در سال ۲۰۲۲، مضاعف کرد.

واردات گاز طبیعی مایع (ال‌ان‌جی) از قطر و آمریکا، به اتحادیه اروپا برای تامین گاز از منابع دیگر کمک کرده است. این منطقه از نروژ، از طریق خط لوله، گاز وارد می‌کند.

این تغییر سال گذشته که شرکت دولتی گازپروم روسیه، هفت میلیارد دلار ضرر سالانه متحمل شد، روشن شد. با وجود تلاش‌های غول گازی روسیه برای تقویت صادرات به چین، این شرکت با نخستین ضرر سالانه از سال ۱۹۹۹، روبرو شد.

اسلواکی و اتریش که آخرین خریداران گاز روسیه از مسیر اوکراین بودند، موفق شده‌اند منابع تامین دیگری بیابند. سخنگوی وزارت انرژی اتریش، روز سه شنبه، اعلام کرد به دلیل خریدهایی که از طریق ایتالیا و آلمان انجام شده و پر کردن مخازن، گاز برای مصرف کنندگان تامین شده است.

وزارت اقتصاد اسلواکی هم اعلام کرد این کشور در معرض ریسک کمبود نیست اما اکنون با ۱۷۷ میلیون یورو (۱۸۴ میلیون دلار) هزینه اضافی برای استفاده از مسیرهای دیگر تامین گاز روبروست.

سخنگوی کمیسیون اروپا اظهار کرد آمادگی‌های اتحادیه اروپا، شامل تدابیر بهره‌وری انرژی، توسعه انرژی تجدیدپذیر و سیستم گاز منعطف است. زیرساخت گاز اروپا به حد کافی منعطف است تا گاز غیرروسی را از مسیرهای دیگر برای اروپای مرکزی و شرقی فراهم کند. این بلوک با ظرفیت جدید واردات ال‌ان‌جی از سال ۲۰۲۲، تقویت شده است.

واکنش بازار

تحلیلگران تاثیر حداقلی توقف ترانزیت گاز روسیه از اوکراین بر بازار را پیش بینی کرده بودند که روز سه شنبه تایید شد زیرا داده‌های اپراتور ترانزیت گاز اوکراین نشان داد روسیه هیچ جریان گازی برای اول ژانویه از طریق خط لوله اوکراین به اروپا، درخواست نکرده است.

آنها می‌گویند انقضای قرارداد ترانزیت، بعید است باعث تکرار افزایش قیمت گاز اتحادیه اروپا در سال ۲۰۲۲ شود زیرا حجم باقی مانده، نسبتا اندک بود.

بازار گاز در روز سه شنبه، واکنش چندانی به توقف ترانزیت گاز روسیه توسط اوکراین نشان نداد و قیمت پایه گاز اروپا در ۴۸.۵۰ یورو در هر مگاوات ساعت بسته شد که اندکی رشد روزانه داشت.

جنگ اوکراین

با وجود پیشرفت اتحادیه اروپا در کنار گذاشتن واردات گاز روسیه از مسیر اوکراین، این منطقه تاثیر این اقدام را با هزینه‌های بالاتر انرژی که به رقابت پذیری صنعتی در مقایسه با آمریکا و چین ضربه زده، لمس کرده است. این وضعیت به کندی چشمگیر اقتصاد، جهش تورم و وخیم‌تر شدن بحران هزینه زندگی منجر شده است.

اوکراین هم درآمد سالانه ۸۰۰ میلیون دلاری از ترانزیت گاز روسیه را از دست می‌دهد و در مقابل، گازپروم، نزدیک به پنج میلیارد دلار در فروش گاز ضرر می‌کند.

مولداوی که بخشی از اتحادیه جماهیر شوروی سابق بود، یکی از کشورهایی است که بدترین آسیب را از توقف ترانزیت گاز روسیه دیده و اکنون به تدابیری برای کاهش یک سومی مصرف گاز نیاز دارد.

مسیرهای دیگر

روسیه و شوروی سابق، نیم قرن را برای تصاحب سهم عمده در بازار گاز اروپا صرف کردند که قبل از جنگ اخیر اوکراین، به حدود ۳۵ درصد رسیده بود اما با آغاز جنگ، تجارت گازپروم در این منطقه نابود شد.

خط لوله «یامال-یوروپ» از مسیر بلاروس هم تعطیل شده و فعالیت خط لوله «نورد استریم» از بستر دریای بالتیک به آلمان، به دلیل خرابکاری در سال ۲۰۲۲، متوقف شد.

از مسیرهای مختلف، مجموعا، ۲۰۱ میلیارد متر مکعب گاز به اروپا در سال ۲۰۱۸ تحویل داده شد. روسیه حدود ۱۵ میلیارد متر مکعب گاز را از مسیر اوکراین در سال ۲۰۲۳ ارسال کرد که کمتر از ۶۵ میلیارد متر مکعب در پنج سال مدت قرارداد بود که در سال ۲۰۲۰ آغاز شده بود. تنها مسیری که همچنان گاز روسیه را ارسال می‌کند، خط لوله «ترک استریم» است که از دریای سیاه تا ترکیه امتداد دارد.

بر اساس گزارش رویترز، «ترک استریم» دو لاین دارد؛ یک لاین برای بازار داخلی ترکیه و دیگری، لاینی است که گاز را به خریداران اروپای مرکزی شامل مجارستان و صربستان منتقل می‌کند.

انتهای پیام