سوخت سی‌ ان‌ جی و لزوم احیای جایگاه‌های آن

به گزارش خبرنگار اقتصادی مجله خبری انرژی و نفت، سال ۱۳۹۹ بود که کشورمان شاهد تلاش‌ها برای توسعه سوخت سی ان جی بود و از اردیبهشت‌ماه این سال ضمن رونمایی رسمی از سامانه‌ای، طرح تبدیل خودروها از حالت بنزین سوز به دوگانه‌سوز با اولویت خودروهای عمومی اعم از تاکسی‌ها و وانت‌بارها در فاز نخست استفاده از این سوخت پاک وارد مرحله اجرا شد.

با اجرایی‌ شدن این طرح کم‌کم طرح توسعه جایگاه‌های عرضه سی ان جی هم به‌شدت پیگیری و کشورمان شاهد تحولی تازه در سبد سوخت خودرویی شد.

در این طرح هدف‌گذاری شده بود تا به‌موازات امکان ثبت‌نام مالکان خودروهای عمومی، امکان ثبت‌نام خودروهای شخصی فعال در چرخه حمل‌ونقل عمومی نیز فراهم شود.

آمارهای منتشره نشان می‌دهد تبدیل خودروها در این طرح و با استفاده از مصوبه سال ۹۸ شورای‌عالی اقتصاد که بستر مناسبی برای توسعه سی ان جی و افزایش سهم آن در سبد سوخت بخش حمل‌ونقل کشور فراهم کرده بود که در سال ۱۳۹۹ در مجموع ۸۰ هزار تبدیل، در سال ۱۴۰۰، افزون بر ۱۰۳ هزار تبدیل، در سال ۱۴۰۲ بیش از ۶۰ هزار تبدیل و در سال ۱۴۰۳ افزون بر سه هزار تبدیل انجام شده است.

گرچه سال‌های ابتدایی طرح اجرای آن با شدت و حدت دنبال شد، اما این تلاش در سال‌های بعد روند کندی به خود گرفت و می‌رفت تا کم‌کم از خاطره‌ها محو شود. اما بروز ناترازی‌های جدی در سبد سوختی کشور دولت چهاردهم را به سمت استفاده مجدد از سوخت سی ان جی سوق داده است.

براین‌اساس، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی در باره برنامه‌ریزی وزارت نفت برای متنوع‌سازی سبد سوخت خودروها و توسعه صنعت سی‌ان‌جی گفت: چالش‌های متعددی بر سر راه جایگاه‌داران سی‌ان‌جی وجود دارد که وزارت نفت تلاش می‌کند با رفع این چالش‌ها و اصلاح مدل کسب‌وکار، افزون بر حفظ منافع ذی‌نفعان و تضمین اقتصاد جایگاه‌داران، مسیر توسعه صنعت سی‌ان‌جی را هموار کند.

محمدصادق عظیمی فر در نشست هم‌اندیشی فعالان صنعت سی‌ان‌جی خاطرنشان می‌کند: چالش‌ها و موانع متنوعی در زمینه توسعه صنعت سی‌ان‌جی وجود دارد که از این عوامل، مواردی نظیر قیمت سی‌ان‌جی و بهینه نبودن سهمیه تخصیص‌یافته به ناوگان خودرویی سبب شده است تا از منظر اقتصاد رفتاری، توسعه این صنعت با کندی روبه‌رو شود؛ نبود سهولت دسترسی به جایگاه‌ها به‌ویژه در کلان‌شهرها، متوقف‌شدن فرایند تبدیل، تولید و نوسازی ناوگان دوگانه‌سوز از عوامل دیگری است که سبب کاهش مصرف سی‌ان‌جی در کشور شده است.

معاون وزیر نفت در امور پالایش و پخش تآکید کرد: متنوع‌سازی سبد سوخت با استفاده از سی‌ان‌جی یکی از برنامه‌های اولویت‌دار در حوزه مدیریت مصرف است که در این باره در یک ماه گذشته مطالعه مفصلی به‌منظور احصای وضع موجود، همچنین عارضه‌یابی آن انجام شده و برنامه توسعه‌ای افق کوتاه‌مدت تا بلندمدت آن نیز تدوین شده است.

ظرفیت خالی مانده ۴۵ درصدی جایگاه‌های سی‌ان‌جی

عظیمی‌فر با اشاره به ظرفیت خالی مانده ۴۵ درصدی موجود در جایگاه‌های سی‌ان‌جی سراسر کشور، همچنین کاهش مصرف روزانه این سوخت پاک در سال‌های اخیر از ۲۴ میلیون مترمکعب به ۱۹ میلیون مترمکعب، افزود: افزایش سطح پوشش جایگاه‌های سی‌ان‌جی به‌ویژه در کلان‌شهرها و جنوب شرق کشور با تمرکز بر احداث جایگاه‌های سیار و نیز کوچک‌مقیاس، توجه به اقتصاد جایگاه‌داران از طریق ایجاد تناسب در کارمزد حق‌العمل با هزینه‌های جاری و نگهداری جایگاه، ارائه خدمات مستمر، تامین و نوسازی تجهیزات با سازوکارهای حمایتی و همچنین پایش و بررسی دوره‌ای تجهیزات، علاوه بر افزایش اقبال مصرف‌کنندگان، توسعه و عرضه پایدار این سوخت پاک را تضمین می‌کند.

وی همچنین از تشکیل کارگروه ویژه توسعه صنعت سی‌ان‌جی متشکل از ذی‌نفعان این صنعت خبر داد و گفت: به‌منظور هم‌اندیشی با ذی‌نفعان مختلف صنعت سی‌ان‌جی نشستی با پیمانکاران حوزه تبدیل ناوگان خودرویی نیز برگزار و مقرر شد مطالبات سنواتی آنها از طریق هماهنگی بین معاونت برنامه‌ریزی وزارت نفت، شرکت ملی گاز و شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی پرداخت شود.

به اعتقاد کارشناسان توسعه سبد سوختی سی.ان.جی می‌تواند راهکار مناسبی برای غلبه بر ناترازی بنزین باشد.