رادیو ایران در سالروز ملی شدن صنعت نفت ویژه برنامه «طلای سیاه» را تقدیم میکند. تعداد کارکنان K.D.S. بسيار محدود بود و با مقايسه با حجم کاري که انجام مي دادند نشان مي داد که رعايت حداکثر صرفه جوئي را در استخدام اشخاص کرده اند. درطول راه تعداد زيادي کاميون هاي مختلف مشغول حمل وسائل بودند و درنقاط مختلف اين کوهستان گروه هاي متعدد مهندس و سرکارگر، که اغلب خارجي بودند، و عده کثيري کارگر ايراني کارهاي مختلف از قبيل صاف کردن جاده ها، کشيدن خطوط برق، و بتن ريزي براي کارگذاشتن تاسيسات بزرگ و کوچک برقّي انجام مي دادند. ديدن تاسيسات بزرگي که دراطراف سد برپا شده بود- خطوط متعدد انتقال فشار قوي و برج هاي بلند آلومينيومي، تعداد کثير وسائل حمل و نقل ماشين آلات و تجهيزات مورد نياز طرح، و از همه مهمترعشق وشوري که درچهره افراد ديده مي شد که با علاقه ومهارت در ارتفاعاتي کار مي کردند که انسان جرئت نمي کرد از آنجا به پائين نگاه کند، ما همه را تحت تاثير قرار داد. برق شهر نيز توسط دو شرکت خصوصي اداره مي شد که با گذاشتن تعدادي تيرهاي چوبي کج و معوج چند خيابان را روشن مي کردند و به منازل تعدادي افراد نسبتا متمکن برق مي دادند و جمع توليد برق آن ها از چند صدکيلو وات تجاوز نمي کرد.
دو سه خيابان با اسفالت هاي خراب. رئيس اين دفترمردي بود امريکائي به نام ويليام برايانت (William Bryant) حدود چهل ساله، سپيد چهره، با قدي بلند، رفتاري خشک ولي مودب، و نگاهي سرد. مسئولين طرح آبياري دز توضيح دادند که هرچند سد دز مي تواند يکصد و بيست و پنج هزار هکتار را آبياري کند ولي درحال حاضر فقط در يک قسمت اين اراضي، که مساحت آن حدود 22 هزار هکتار مي باشد، شبکه آبياري بنا خواهد شِد. درحال حاضر که امکانات نا محدودي براي برقراري ارتباط با اقصي نقاط دنيا فراهم است شايد داشتن ارتباط راديو تلفني بين تهران و خوزستان خيلي ابتدائي به نظر برسد، ولي در سال هاي 1330 (1950) که برقراري ارتباط تلفني حتي درشهر تهران اشکال داشت، و سريع ترين وسيله ارتباطي با نقاط مختلف مملکت تلگراف بود، داشتن يک وسيله ارتباط راديو تلفني امتياز بزرگي به شمارمي رفت. سرانه مصرف آب شرب در ایران هم اکنون ۲۲۰ لیتر در شبانه روز به ازای هر نفر است که این رقم در برخی از کلانشهرهای کشور مانند تهران به بیش از ۳۰۰ لیتر در شبانه روز میرسد.
پس ازيکي دوهفته مطالعه پرونده ها و آشناشدن باسوابق عمران خوزستان، به اتفاق مهندس مزيني به دفترشرکت عمران ومنابع در تهران که بنام.( Khuzestan Development Services) K.D.S ناميده مي شد، رفتيم. برنامه اي براي بازديد از طرح هاي خوزستان تنظيم شد و به اتفاق مهندس مزيني با قطار آهن به خوزستان رفتيم. این معاملات معمولاً با استفاده از ابزارهای مالی و قراردادهای ویژهای مانند «قرارداد سلف موازی»، «قرارداد آتی» و «قرارداد اختیار معامله» انجام میشوند. به همين جهت پيش بيني شده است که اولين قسمت طرح آبياري دراين منطقه 22 هزار هکتاري انجام شود. تصّور من اين بود که مالکين از اجراي طرح آبياري دراين منطقه 22 هزار هکتاري استقبال کنند و آن را به نفع خود بدانند، زيرا تمام هزينه ساختمان سد و ايجاد شبکه آبياري و راه سازي را دولت مي پرداخت و مالکين خصوصي از آب منظّم درتمام مدت سال وکليه خدمات کشاورزي و دامپروري و غيره استفاده مي کردند بدون اين که درپرداخت هزينه آن، به جز مبلغ ناچيزي بابت آب، سهمي داشته باشند.
خانه اي بود قديمي که يک حياط کوچک و چهار اطاق خواب داشت که با ساده ترين وسائل مبله کرده بودند، امّا بقدري تميز بود و خوب اداره مي شد که همه کساني که به آن منطقه مسافرت مي کردند مايل بودند درآنجا اقامت کنند. زيرا در مرحله اول بايد وسائل بتن ريزي و ساختماني را بپاي کاربرد و محل نصب توربين هاي عظيم توليد برق و فضاهاي بزرگ مورد نياز را در داخل کوه حفاري کرد و در مراحل بعدي نيز، پس از پايان کار ساختمان سد و تاسيسات مربوط، بايد همواره به آنها دسترسي داشت. مرحله اول اين مسافرت بازديد از تاسيسات طرح سد دز بود. قیمت اجاق گازهای فردار موجود در بازار، از 5 میلیون تومان الی 40 میلیون تومان میباشد. ابتداء دفتري درنزديکي سازمان برنامه درخيابان علائي به مبلغي درحدودسه هزار تومان درماه اجاره کرديم و ظرف يک هفته با بکار گرفتن يک منشي، يک حسابدار، يک راننده و يک مامور نظافت و نگهباني تشکيلات اوليه را به وجود آورديم. وظيفه K.D.S تامين خدمات اداري، بويژه سرويس هاي فوري و ضروري، مانند خريدهاي کوچک از بازار تهران، خدمات مسافرتي، ارتباط با مقامات سازمان برنامه و ادارات دولتي براي گرفتن پروانه کار براي اتباع خارجي، گرفتن ويزاهاي مسافرتي، و همچنين ارتباط با واحدهاي عملياتي درخوزستان از طريق راديو تلفن يک طرفه بود.
