به گزارش مجله خبری انرژی و نفت از وزارت نفت، طبق اعلام «جواد اوجی» وزیر نفت، تکمیل توسعه میدانهای مشترک از اهم واجبات است و میدانهای مشترکی که تا امروز به سراغ آنها نرفتهاند، در دولت سیزدهم تعیین تکلیف میشوند. در این زمینه نیز برنامه مدونی برای تکمیل توسعه میدانهای مشترک داریم.
گستردگی میدانهای نفت و گاز در ایران سبب شده برخی از این میدانها با کشورهای همسایه مشترک باشد و نیمی از میدانها در طرف ایران و نیمی دیگر در طرف کشور همسایه قرار بگیرد.
ایران در تمامی سالهای پس از انقلاب غیر از دوران جنگ، هرسال کشف جدیدی داشته و در این مدت در مجموع ۷۳ میدان مشتمل بر ۳۶ میدان نفتی و ۳۷ میدان گازی کشف شده که از این میان، بخش زیادی میدان مرزی و مشترک بودهاند.
ایران با در اختیار داشتن حداقل ۲۸ میدان مشترک نفت و گاز با کشورهای همسایه از جمله ۱۸ میدان نفتی، چهار میدان گازی و ۶ میدان نفت و گاز، یکی از معدود کشورهای جهان با این تعداد ساختار مشترک است. از این ۲۸ میدان، ایران با عراق ۱۲ حوزه مشترک، با امارات هفت مخزن مشترک، با قطر و عمان هرکدام دو مخزن مشترک و با عربستان، کویت و ترکمنستان هرکدام یک مخزن مشترک دارد و به عبارتی حدود ۵۰ درصد ذخایر گاز طبیعی ایران در مخازن مشترک است. از این رو مطالعه و شناخت تمامی ابعاد سیاسی، فنی، اقتصادی و حقوقی توسعه مخازن مشترک هیدروکربوری با تأکید بر مدیریت صیانتی مخزن، از اهمیت و ضرورت برخوردار است و دولت سیزدهم با توجه به حیاتی بودن این مسئله برای منافع کشور، آن را در صدر اولویتهای خود قرار داده است.
تشکیل کارگروه راهبری مخازن مشترک نفت و گاز
به این ترتیب، کارگروه راهبری مخازن مشترک نفت و گاز با ابلاغ مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران تشکیل شده است.
در ابلاغیه مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران خطاب به مدیران عامل شرکتهای تابع و مدیران و رؤسای واحدهای ستادی این شرکت آمده است: با استناد به اسناد بالادستی، قوانین برنامههای پنجساله توسعه کشور، بهویژه سیاستهای کلی نظام ابلاغی مقام معظم رهبری در زمینه صیانت از منافع ملی در مخازن مشترک نفت و گاز، همسو با برداشت حداکثری از میدانهای مشترک نفت و گاز و اولویتدهی به برنامهها و اقدامهای اکتشافی، توسعهای و تولیدی در شرکت ملی نفت ایران و بهمنظور استفاده حداکثری از ظرفیتهای ستادی و عملیاتی و همکاری تمامی کارشناسان، نخبگان و صنعتگران، کارگروه راهبری مخازن مشترک نفت و گاز تشکیل میشود.
محدوده فعالیت کارگروه
محدوده فعالیت کمیته شامل تمامی فعالیتهای مرتبط با مخازن مشترک تولیدی و میدانهای مشترک در حال توسعه و توسعهنیافته نفت و گاز و ظرفیتهای اکتشافی هیدروکربنی مرزی خواهد بود و اهم شرح وظایف در سه حوزه میدانهای تولیدی، توسعهای و ظرفیتهای اکتشافی هیدروکربنی مرزی موارد تدوین و ابلاغ سیاستها، برنامهها و نقشه راه توسعه و تولید از میدانهای مشترک نفت و گاز، تدوین و نظارت بر پیادهسازی نقشه راه توسعه دانش فنی و بهکارگیری فناوریهای نو برای افزایش ضریب برداشت از میدانهای مشترک بهمنظور افزایش برداشت و حداکثرسازی سهم کشور، برنامهریزی با رویکرد اولویت تولید از مخازن مشترک در برنامههای کوتاهمدت سالانه و بلندمدت، اولویتدهی به طرحهای اکتشافی، تولیدی، حفظ و نگهداشت و توسعهای میدانهای مشترک نفت و گاز در تدوین برنامهها و تخصیص منابع انسانی، مالی، دکل، تجهیزات و دیگر منابع و فرآیندهای تصمیمسازی و تصمیمگیری، نظارت بر حسن اجرای پروژههای اکتشافی و توسعهای و برنامههای تولیدی میدانهای مشترک، تدوین و نظارت بر حسن اجرای برنامه جامع اکتشافی برای پوششدهی همه نواحی مرزی کشور (خشکی و دریا)، تدوین و پیادهسازی راهکار و فرآیندهای نظارت و رصد دائمی فعالیتها و برنامههای اکتشافی، تولیدی و توسعهای کشورهای همسایه در میدانهای مشترک بهمنظور حراست از منافع ملی، پیگیری ایجاد و نظارت بر فعالیتهای کمیتههای مشترک فنی میدانها با کشورهای همسایه با هدف تولید متعادل و متناسب و جلوگیری از رقابتهای منفی مخرب، ایجاد سامانه مرکزی تولید و فعالیتهای فعلی و برنامههای اکتشاف، توسعه و تولید میدانهای مشترک برای مدیریت متمرکز و ایجاد کارگروههای فنی بهمنظور ارزیابی، تصمیمسازی و تهیه و تدوین گزارشهای منظم ۶ ماهه خواهد بود.
راهبری یکپارچه فعالیتها
نشستهای کمیته بهصورت منظم زیر نظر مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران و عضویت مدیران ستادی و شرکتهای تابع و با رویکرد سیاستگذاری، برنامهریزی، تصمیمگیری و راهبری یکپارچه فعالیتها و انسجامبخشی به فعالیتهای گسترده زنجیره اکتشاف، ارزیابی، توسعه و تولید در میدانهای مشترک نفت و گاز تشکیل خواهد شد. مدیریتهای ستادی و مدیران عامل و هیئتمدیره شرکتهای تابع موظف به اجرا و پیگیری تصمیمهای کمیته و ارائه گزارش عملکرد خواهند بود.
بدون شک تشکیل کارگروه راهبری مخازن مشترک نفت و گاز میتواند به انسجام هرچه بیشتر فعالیتها در مسیر تکمیل و توسعه میدانهای مشترک نفت و گاز بینجامد.
همان هدفگذاری که جواد اوجی بر آن تأکید داشته و در برنامه خود برای وزارت نفت در سرفصل اکتشاف، توسعه، حفظ و نگهداشت تولید (نفت، گاز و میعانات) با اولویت میدانهای مشترک برنامههایی همچون تعیین تکلیف اکتشاف، توسعه، تولید و نگهداشت توان تولید از میدانهای مشترک نفتی و گازی اعم از توسعه نیافته و قدیمی در نواحی خشکی و دریا، ایجاد بستر مناسب و ارائه مشوقهای لازم بهمنظور جذب سرمایه و تأمین مالی توسعه و تولید از میدانهای مشترک، رفع و اصلاح رویههای موجود مانند اصلاح نوع قراردادها و شیوه مناقصات با هدف بهبود وضعیت توسعه و افزایش و نگهداشت توان تولید با اولویت میدانهای مشترک، تکمیل توسعه میدان گازی پارس جنوبی، اجرای برنامههای گسترده نگهداشت توان تولید میدان گازی پارس جنوبی و تعیین تکلیف فشارافزایی این میدان، تهیه طرح جامع به همراه پیشبینی منابع مالی موردنیاز بهمنظور بازسازی و نوسازی تأسیسات تولید نفت و گاز مورد اشاره قرار گرفته است.
جواد اوجی در برنامه پیشنهادی به مجلس شورای اسلامی با اشاره به عدم تعیین تکلیف توسعه و تولید میدانهای مشترک نفت و گاز تصریح کرد: بهمنظور تعیین تکلیف، تکمیل/ توسعه و تولید حداکثری از میدانهای مشترک نفتی و گازی مهم در نواحی خشکی و دریایی اقدام مؤثری صورت نگرفته است و در سال ۹۲ نسبت به فسخ برخی قراردادهای سرمایهگذاری خارجی و داخلی اقدام شده است که برای مثال به فسخ قرارداد خارجی توسعه میدان مشترک آزادگان جنوبی و قراردادهای داخلی توسعه فاز ۱۱ میدان مشترک پارس جنوبی و فرزاد A میتوان اشاره کرد.