رکورد تولید روزانه ۸۶۲ میلیون مترمکعب گاز در کشور در حالی ثبت شده که مصرف بی‌رویه در بخش‌های خانگی و تجاری، کمبود تنوع در سبد سوخت نیروگاه‌ها و ناترازی انرژی همچنان چالش‌های بزرگی برای ایران محسوب می‌شوند.
به گزارش ایسنا، در حال حاضر، ۲۰ پالایشگاه فرآورش گاز طبیعی در کشور فعال است و نزدیک به ۴۰ هزار کیلومتر خط لوله فشار قوی و ۹۴ ایستگاه تقلیل فشار در شبکه وجود دارد. همچنین، مجموع خطوط گاز شهری به ۴۵۹ هزار کیلومتر رسیده که معادل ۱۱ برابر محیط زمین است.
بر اساس آمار، در زمستان بیش از ۸۰ درصد گاز تولیدی کشور به بخش‌های خانگی، تجاری و صنایع کوچک اختصاص می‌یابد. این میزان مصرف در شرایطی است که بخش نیروگاهی و صنعتی با ۲۰ درصد باقی‌مانده نیاز خود را تأمین می‌کنند. این وضعیت فشار مضاعفی بر تولید و توزیع گاز وارد کرده و ضرورت بهینه‌سازی مصرف انرژی را بیش از پیش نمایان می‌سازد.
کمبود تنوع در سبد سوخت نیروگاه‌ها
در حالی که میانگین جهانی استفاده از گاز در سبد سوخت نیروگاه‌ها تنها ۲۲ درصد است، در ایران ۸۵ درصد از سوخت نیروگاه‌ها به گاز اختصاص دارد. این تمرکز بالا در استفاده از گاز، انعطاف‌پذیری سیستم انرژی کشور را کاهش داده و در فصل‌های پرباری مصرف، به چالشی جدی تبدیل می‌شود.
ناترازی انرژی؛ مشکلی فراتر از زمستان
آنطور سعید توکلی – مدیرعامل شرکت ملی گاز اعلام کرده مشکل ناترازی انرژی تنها محدود به فصل زمستان نیست. حتی در تابستان، کشور با کمبود گاز مواجه است. این موضوع نشان می‌دهد که مدیریت مصرف و توسعه زیرساخت‌ها باید به‌صورت بلندمدت برنامه‌ریزی شود.
ایران با ۷۲ درصد از سبد انرژی وابسته به گاز و ذخایر عظیمی که ۷۳ درصد آن در منطقه خاورمیانه قرار دارد، از ظرفیت‌های بی‌نظیری برخوردار است. با این حال، بهره‌برداری بهینه از این منابع و کاهش هدررفت انرژی، مسیر توسعه پایدار را هموار خواهد کرد.
از پویش «۲ درجه کمتر» تا بهینه‌سازی تجهیزات
پویش ملی «۲ درجه کمتر» که بر کاهش دمای منازل و اماکن به میزان ۲ درجه سانتی‌گراد تأکید دارد، می‌تواند روزانه ۵۰ میلیون مترمکعب صرفه‌جویی در مصرف گاز به همراه داشته باشد. این مقدار برابر با تولید دو فاز پارس جنوبی است و توان تأمین گاز سه استان را دارد. با این حال، توجه به بهینه‌سازی تجهیزات و فرهنگ‌سازی مصرف انرژی نیز از اقدامات ضروری در این مسیر به شمار می‌رود.
صرفه‌جویی 6 درصدی مصرف در ازای کاهش یک درجه سانتی‌گراد دما
الگوی مصرف به این معناست که در مکان‌های عمومی مانند مساجد، مدارس و اداره‌ها، دمای مناسب بین ۱۸ تا ۲۱ درجه سانتی‌گراد تنظیم شود. در منازل نیز با پوشیدن لباس‌های گرم‌تر می‌توان به مدیریت مصرف کمک کرد. برای مثال، کاهش یک درجه سانتی‌گراد دما در منزل می‌تواند منجر به صرفه‌جویی نزدیک به ۶ درصد در مصرف انرژی شود.
برای تغییر این وضعیت و استفاده بهینه از منابع، ضروری است که برنامه‌های جدی برای اصلاح الگوی مصرف و افزایش آگاهی عمومی درباره مدیریت انرژی اجرا شود؛ چراکه توجه به این نکات، نه‌تنها به حفظ منابع انرژی کمک می‌کند، بلکه می‌تواند تأثیر مثبتی بر محیط زیست و اقتصاد کشور نیز داشته باشد.
توجه به سیاست‌های ملی در مدیریت مصرف انرژی، توسعه زیرساخت‌های متنوع و استفاده از فناوری‌های بهینه‌سازی می‌تواند علاوه بر کاهش فشار بر سیستم گازرسانی، موقعیت ایران را در بازارهای جهانی انرژی تقویت کند.
انتهای پیام
منبع: https://www.isna.ir/news/1403101107928/%D9%87%D8%B4%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%88%D8%AC-%D8%AA%D9%88%D9%84%DB%8C%D8%AF-%DA%AF%D8%A7%D8%B2
